Park kulturowy będzie za duży? Opozycja naliczyła 57 zakazów. Konserwator zmierzył się z lawiną pytań

Ten temat skłoni do ożywionej dyskusji na dzisiejszej sesji Rady Miasta Rybnika. Radni zdecydują, czy zgodzić się na utworzenie parku kulturowego pod nazwą  „Centrum Starego Rybnika”. Jak będą głosowali? W klubie radnych Prawa i Sprawiedliwości słyszymy, że nie będzie dyscypliny – każdy zagłosuje wg własnego sumienia. Co jednak mówią przedstawiciele ugrupowań?

Opozycja: same zakazy. Trzeba ponowić konsultacje

Swoje zdanie ma radny Łukasz Dwornik, który podkreśla, że po lekturze projektu uchwały wpadł w osłupienie.

Naliczyłem 57 ogólnych zakazów, a po doszczegółowieniu, może być ich o wiele więcej. Trudno to wszystko zliczyć. Współczuje przedsiębiorcom, mieszkańcom i właścicielom nieruchomości w obszarze planowanego parku kulturowego, bo projekt w prezentowanym kształcie jest zły. Po pierwsze obszar parku jest zbyt duży, Rybnik to piękne miasto, ale do Starego Miasta w Krakowie lub Wrocławiu nam daleko. Po drugie zbyt dużo zakazów, boje się, że przedsiębiorcy po pierwszym czerwca 2024 roku mogą mieć związane ręce wynikające z licznych ograniczeń, a przecież nie o to w tym chodzi. W końcu po trzecie, w uchwale nie ma ani słowa, co dzięki jej wprowadzeniu Rybnik i jego mieszkańcy zyskają. Nie ma o tym nawet wzmianki. No chyba, że chodzi o wzrost dochodów gminy z tytułu nałożonych kar za nieprzestrzeganie ograniczeń z „uchwały 57”, chciałbym jednak się mylić.

Z kolei zdaniem radnego Andrzeja Wojaczka (niezależny) urząd miasta powinien jeszcze wrócić do rozmów z mieszkańcami.

Po co pośpiech? Ci ludzie, którzy wskazywali uwagi – mieli wiele racji. Stare kamienice, rynek, Plac Wolności, dworzec PKP, dróżki – jak najbardziej powinno się to cenić i szanować, ale w Parku Kulturowym znajdą się np. domy jednorodzinne. Ich właściciele będą się zwracać do UM, by klamkę wymienić? Strefa parku jest za szeroka. Na sesji będziemy wnioskować o wycofanie punktu z porządku obrad. Chcemy powrotu do konsultacji – zaznacza Andrzej Wojaczek.

Koalicja: nie jesteśmy prekursorami. Zasady już obowiązują

Inaczej do tematu podchodzi koalicja w radzie miasta. Radna i wiceprzewodnicząca rady Małgorzata Piaskowy (Wspólnie dla Rybnika) zastanawia się, z jakiego powodu ludzie mają sprzeciwiać się parkowi kulturowemu.

Pamiętam, że w 2016 roku był w obiegu filmik. Było na nim pokazane jak to było, jakby nie było wszystkich reklam. Chcemy pięknej przestrzeni. Wydaje mi się, że opór społeczny jest z tego względu, że ktoś myśli, że zostanie narażony na duże koszty – zauważa.

Nie zgadza się też z uwagą Andrzeja Wojaczka.

Co wielkość parku kulturowego ma do rzeczy? Co by to zmieniło, gdyby był mniejszy? Chodzi o prawdziwe uporządkowanie przestrzeni, o równe szanse dla wszystkich. W centrum miasta są prowadzone duże działalności gospodarcze. Jak będzie mniejsza reklama, to będzie mniejszy koszt, chyba że się mylę? Wszyscy będą mieli takie same szanse. Nikt im (przedsiębiorcom – red.) nie każe złotymi literami pisać reklam. Nikt im nie każe przede wszystkim tego robić z dnia na dzień. Ci, którzy się tym interesowali, mieli obawy, to już konsultowali się z urzędem. Przypominam, że ten temat mamy w przestrzeni publicznej już 9 lat. Być może to odważna decyzja, dla mnie nie. Nie jesteśmy prekursorami. Gdyby temat byłby poruszony z dnia na dzień, to sama miałabym wielkie wątpliwości – słyszymy.

Małgorzata Piaskowy wskazuje, że zasady w centrum Rybnika już obowiązują.

Dokument wymaga, by zebrać to w całość. Dzisiaj na sesji w moim odczuciu, osoba sprawozdająca temat powinna omówić go pod kątem obaw – dodaje.

Wiemy, że w WDR podczas głosowania nad parkiem kulturowym nie będzie dyscypliny.

Co na to Platforma Obywatelska? Łukasz Kłosek – przewodniczący klubu radnych mówi jedynie, że nie ma jednoznacznego stanowiska klubu.

Każdy radny głosuje wg własnego uznania – dodaje.

Lawina pytań radnych do konserwatora zabytków

Na wczorajszej (21 lutego) Komisji Gospodarki Przestrzennej i Działalności Gospodarczej był omawiany temat utworzenia parku kulturowego. Referował go Henryk Mercik, miejski konserwator zabytków. Wyjaśnił na wstępie, że park jest jedną z pięciu prawnych form ochrony obszarowej nad zabytkami.

Prace nad ustanowieniem parku rozpoczęły się w 2015 roku poprzez podjęcie uchwały intencyjnej. Obyły się konsultacje, wyznaczono granice tego obszaru. Opinię wydał Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków. Miasto prowadziło jeszcze 100-dniowe konsultacje z mieszkańcami. Zebrał też od nich ankiety. Wpłynęło ich 1250, to spora liczba. 81% ankietowanych była za utworzeniem parku kulturowego w centrum – przypomniał Henryk Mercik.

Jego zdaniem park kulturowy jest balansem pomiędzy właścicielami nieruchomości a oczekiwaniami magistratu.

Przysłuchiwał się temu radny niezależny – Arkadiusz Szweda. Miał szereg pytań do konserwatora. Zapytał m.in. o metodykę ankiet. Chciał wiedzieć, czy głos wyraziły osoby, które znajdą się w granicach parku kulturowego. Chciał też wiedzieć, co robiono w urzędzie z tematem parku pomiędzy 2015 a 2023/2024 rokiem.

Henryk Mercik odparł, że ankiety były przystosowane dla mieszkańców, przedsiębiorców, młodzieży w wieku 16-24 lat, dzieci i turystów. Nie było jednak rozgraniczenia pytań na te grupy. Odniósł się też do drugiego pytania.

Nie odpowiem na to pytanie, ponieważ nie pracowałem wcześniej w Rybniku. Wiem, że zespół pracował i odbywały się spotkania – oznajmił.

Radny Szweda kontynuował.

Interesują mnie kwestie granic parku. Były wyznaczone w uchwale intencyjnej, czy we wniosku pana prezydenta do śląskiego konserwatora?

Po powyższe pytanie podpiął się też radny Łukasz Kłosek.

Henryk Mercik przedstawił chronologię zdarzeń. 17 grudnia 2015 roku była uchwała intencyjna, a tydzień wcześniej – 8 grudnia śląski konserwator otrzymał pismo od prezydenta.

Granice zostały wyznaczone przed podjęciem uchwały intencyjnej – potwierdził Henryk Mercik.

Odniósł się też do granic „Centrum Starego Rybnika”.

Nie możemy się porównywać do dużego czy małego miasta. Porównania zawsze są ułomne. Czy obszar jest duży, czy mały? Wg mnie granice są logicznie wyznaczone. Czy była dyskusja nad mniejszymi obszarami parku? Była, ale to wiązałoby się z szeregiem pytań typu: dlaczego ja pierwszy? Zasady będą dla wszystkich jednakowe.

Arkadiusz Szweda ciągnął dalej. Interesowało go to, czy zmiany będę generowały problemy dla osób prowadzących działalność. Czy konserwator wie, w ilu przypadkach tak to się stanie? Henryk Mercik nie znał odpowiedzi na to pytanie. Odparł, że po wejściu uchwały w małym stopniu będziemy mieli do czynienia z wymianą jakiś elementów. W przeważającej części będzie chodziło o likwidację reklam, ściągnięcie billboardów.

Radny zapytał się też o to, jak będę egzekwowane zasady? Usłyszał, że uchwała będzie miała formę prawnej ochrony zabytków. Będą zatem stosowane przepisy karne.

Będzie okres dostosowawczy. Ta uchwała sprawia, że najważniejszy będzie tam ten, kto ma lokal. Park promuje prowadzenie działalności – zapewnił Henryk Mercik.

Radny Wojaczek: padło wiele pytań, odpowiedzi nie ma

Zdaniem Andrzeja Wojaczka, mieszkańcy podczas konsultacji mieli wiele pytań do inicjatorów parku kulturowego. Nie otrzymali oni jednak odpowiedzi.

Jakie koszty będą ponosić mieszkańcy parku? Jakie to będą koszty dla miasta? Ostatnie konsultacje były tylko dla organizacji pozarządowych, a nie mieszkańców i nie trwały 21 dni. - wskazał.

Miejski konserwator nie zgodził się z radnym.

Była akcja konsultacyjna, trwała 100 dni, by wypowiedzieli się mieszkańcy. Wyszła ona całkiem dobrze. Zawsze staram się odpowiadać na pytania, ale odpowiedzi nie zawsze mogą być satysfakcjonujące. Nie ma też dodatkowych kosztów. Jak ktoś wymienia np. okno, to kosztuje ono tyle samo. Tu chodzi o to, by dobrze wydać pieniądze. Jeżeli chodzi o zabytki – na nie musi być pozwolenie konserwatorskie i ten zapis zostaje. Nie sadzę też, by mieszkańcy mieli ponieść dodatkowe koszty – wyjaśnił.

Odniósł się też do formy zapisu projektu uchwały, która mówi tylko o zakazach.

Taka była wyraźna sugestia prawnika – odparł.

---
Przypomnijmy, w projekcie uchwały o parku kulturowym pojawiły się następujące zakazy i ograniczenia w zakresie prowadzenia robót budowlanych:

- prowadzących do zmian historycznego wystroju elewacji, kształtu dachów i wysokości kalenic

- zakaz fragmentarycznego malowania, tynkowania lub okładzinowania elewacji

- zakaz lokalizacji anten, masztów, zewnętrznych jednostek klimatyzatorów, paneli fotowoltaicznych oraz innych urządzeń technicznych na elewacjach frontowych i połaciach dachowych w miejscach widocznych z poziomu przechodnia od strony przestrzeni publicznych;

- zakaz wymiany zabytkowej stolarki okiennej, witryn sklepowych, bram wejściowych oraz wjazdowych

- zakaz stosowania okładzin elewacji innych niż uzasadnione historycznie

- zakaz lokalizacji wolnostojących bankomatów lub paczkomatów w obrębie ulic: Rynek, Kościelna, Jana III Sobieskiego, Powstańców Śląskich, Wojciecha Korfantego, Zamkowej, Rynkowej, Placu Wolności, Pocztowej, Bolesława Chrobrego, Klasztornej, Ścieżki Profesora Libury oraz Kościuszki, z wyłączeniem usytuowania ich w podwórkach, w miejscach niewidocznych od strony przestrzeni publicznych;

- zakaz stosowania nawierzchni o jaskrawej kolorystyce

- zakaz budowy ogrodzeń z prefabrykatów betonowych, tworzyw sztucznych lub blachy;

- zakaz prowadzenia okablowania po elewacjach

Na terenie Parku ustala się następujące zakazy i ograniczenia dotyczące umieszczania reklam, tablic reklamowych, urządzeń reklamowych oraz szyldów:

- szyldy na budynku umieszcza się płasko na elewacji, w przypadku szyldów umieszczanych nad witrynami sklepów, lokali usługowych lub gastronomicznych należy stosować zasadę pokrywania się osi symetrii szyldu z osią witryny. Szerokość szyldu winna być taka sama jak szerokość witryny.

- szyldy winny być dostosowane do kompozycji architektonicznej i charakteru budynku,

- wszystkie szyldy umieszczone na elewacji jednego budynku powinny zachowywać tę samą wysokość oraz powinny zostać zamontowane w jednej linii,

- szyldy mogą być wykonane z liter oraz znaków przestrzennych, np. logo firmy lub sieci montowanych bezpośrednio na elewacji;

- zakaz lokalizacji tymczasowych szyldów, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych

- zakaz umieszczania reklam, urządzeń reklamowych oraz szyldów na ścianach szczytowych budynków z wyjątkiem artystycznych, malowanych murali, wykonanych trwałymi technikami, dekoracji wykonanych w technice mozaiki lub sgraffito;

- zakaz umieszczania szyldów prostopadle do elewacji, na wysięgnikach na wysokości mniejszej niż 2,2 m nad poziomem terenu;

- zakaz umieszczania szyldów, reklam, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych powyżej linii parteru (gzymsu rozdzielającego parter od pierwszego piętra), w tym w oknach, z wyjątkiem umieszczania na elewacji oraz na poziomie płaskich dachów nazw własnych obiektów użyteczności publicznej, lub centrów handlowych określających dominującą (przeważającą) funkcję w obiektach, jak: urząd, hotel, poczta, kino, teatr, biblioteka, cech rzemiosł, przychodnia, itp. lub nazw własnych innych obiektów o jednolitym profilu funkcjonalnym takich jak obiekty wielkopowierzchniowe;

- dopuszcza się grupowanie szyldów różnych podmiotów prowadzących działalność w danej nieruchomości w jednej lokalizacji (np. wokół drzwi wejściowych, przejazdu bramowego itp.)

- zakaz umieszczania szyldów o jaskrawej kolorystyce (z wyjątkiem neonów rurkowych), jak również odbijających światło, odblaskowych, projekcji świetlnych, elementów ruchomych, oraz światła o zmieniającym się natężeniu, błyskowego lub pulsującego;

- zakaz umieszczania tablic reklamowych i urządzeń reklamowych na słupach oświetleniowych,

- zakaz umieszczania na elewacjach budynków, w przestrzeniach pomiędzy budynkami oraz na ogrodzeniach: banerów, chorągwi, chorągiewek, proporczyków oraz innych reklam;

- zakaz umieszczania tablic reklamowych i urządzeń reklamowych w bramach, przejściach i przejazdach do budynków

- zakaz umieszczania reklam na nawierzchniach ulic oraz chodników w przestrzeni publicznej;

- zakaz umieszczania wolnostojących nośników reklamowych na obszarze Parku;

- dopuszcza się umieszczanie na elewacjach w poziomie parteru gablot dla ekspozycji ogłoszeń oraz ofert podmiotów prowadzących działalność w danym budynku z możliwością podświetlenia światłem o barwie naturalnej pod warunkiem nieprzesłaniania detali architektonicznych, z zastrzeżeniem, że powierzchnia gabloty nie może przekroczyć 0,8 m2 dla danego podmiotu.

Na terenie Parku ustala się zakazy i ograniczenia dotyczące prowadzenia działalności handlowej i usługowej w ogródkach gastronomicznych:

- zakazuje się użycia parasoli lub markiz innych niż wykonane w jednolitym, pastelowym kolorze analogicznym jak określony we wzorniku RAL 1013;

- zakaz stosowania parasoli innych niż okrągłe lub wielokątne o średnicy nie większej niż 3,5 m na Deptaku oraz 4,0 m na Rynku, przy czym dla ogródków gastronomicznych użytkowanych również w okresie zimowym parasole powinny mieć kształt kwadratu, co umożliwi ich łączenie; - dopuszcza się montowanie markiz do maksymalnej wysokości kondygnacji parteru zwartej zabudowy przylegającej do ulic w obrębie Parku, które po rozwinięciu nie mogą wystawać poza obręb ogródka gastronomicznego więcej niż 15 cm (nie dotyczy Rynku);

- na Rynku wysokość czaszy parasola musi mieścić się pod koroną drzewa znajdującego się wewnątrz danego ogródka gastronomicznego;

- zakaz wykonywania ogrodzenia ogródka bądź jego części w sposób inny niż z wykorzystaniem donic będących w dyspozycji Zarządu Zieleni Miejskiej w Rybniku lub analogicznych co do wymiarów, w jednolitym, pastelowym kolorze określonym we wzorniku RAL 1013;

- zakaz ustawienia ogródka gastronomicznego w sposób naruszający istniejącą nawierzchnię;

- zakaz stosowania podestów, sztucznej trawy i wszelkiego rodzaju wykładzin;

- zakaz mocowania elementów ogródka gastronomicznego do nawierzchni ulic oraz placów poprzez wykonywanie wszelkiego rodzaju fundamentów oraz mocowania za pomocą kotew czy śrub;

- zakazuje się montowania jakichkolwiek elementów do pni i w koronach drzew;

- zakaz wyposażania ogródka gastronomicznego w meble, inne elementy wyposażenia oraz urządzenia o wysokości przekraczającej 100 cm;

- zakaz ustawiania w ogródkach gastronomicznych domków, kiosków oraz pawilonów ogrodowych;

- dopuszcza się użytkowanie ogródków gastronomicznych w okresie zimowym, z zastosowaniem przenośnych urządzeń grzewczych zasilanych energią elektryczną, paliwami gazowymi lub lekkim olejem opałowym, pod warunkiem lokalizacji tych urządzeń poza zasięgiem koron drzew, przy czym wydzielenie takiego ogródka z każdej strony w przestrzeni publicznej jest obligatoryjne i winno zostać wykonane z demontowalnych, łączonych w bezpieczny sposób tafli szkła o łącznej wysokości do 180 cm;

- zakaz wyposażenia ogródka gastronomicznego w meble inne niż w stonowanych kolorach, niedopuszczalne jest ustawianie w ogródkach stołów z ławami oraz mebli wykonanych z europalet;

- zakaz umieszczania na ogrodzeniach ogródka gastronomicznego reklam, nazwy własne lokali, loga firmowe mogą być umieszczane tylko na lambrekinach parasoli, markiz oraz na meblach;

- zakaz ustawiania w obrębie ogródka gastronomicznego, jak również wystawiania poza obręb tego ogródka wszelkiego rodzaju urządzeń w tym automatów do gier, automatów sprzedających, automatów przeznaczonych do zabaw dziecięcych;

- zakaz ustawiania sanitariatów przenośnych dla obsługi ogródków gastronomicznych.

Na terenie Parku ustala się zakazy i ograniczenia dotyczące prowadzenia pozostałej działalności handlowej i usługowej:

- zakaz prowadzenia działalności usługowej oraz handlowej w bramach, przejściach i przejazdach, w tym oferowania do sprzedaży towarów lub wystawiania urządzeń rozrywkowych, automatów przeznaczonych do zabaw dziecięcych, automatów do gier oraz automatów sprzedażowych, z wyjątkiem terenu targowiska;

- zakaz prowadzenia działalności handlowej, gastronomicznej oraz usługowej z samochodów, przyczep, naczep lub innych mobilnych punktów z wyjątkiem terenu targowiska oraz organizowanych jarmarków;

- zakaz wystawiania i oferowania do sprzedaży towarów przed budynkami frontowymi

- zakaz emisji dźwięków oraz światła, związanych z prowadzoną działalnością handlową, promocyjną, informacyjną lub usługową do przestrzeni publicznej, za pomocą urządzeń emitujących, znajdujących się na zewnątrz budynków, jak również znajdujących się wewnątrz budynków, w tym w bramach, przejściach i przejazdach, a także w ogródkach gastronomicznych;

- zakaz podświetlania w sposób widoczny od strony przestrzeni publicznej położonych na kondygnacjach powyżej parteru okien lokali, w których prowadzona jest działalność handlowa lub usługowa, światłem innym niż naturalne białe lub zbliżonym

- zakaz ograniczania transparentności przeszkleń lokal w stopniu większym niż 30% powierzchni, z wyjątkiem umieszczania szyldów oraz zastosowania tzw. mrożonych szyb lub folii, w których jest to uzasadnione rodzajem użytkowania (np. szatnie, zaplecza gastronomiczne, usługi medyczne, kancelarie prawne itp.);

- dopuszcza się zasłanianie, zaklejanie folią lub zamalowywanie przeszkleń lokali w przypadku wykonywania robót budowlanych lub zmiany aranżacji wnętrz – na czas ich trwania;

- dopuszcza się możliwość umieszczania informacji w przeszkleniach lokali, dotyczących:
możliwości dokonywania płatności kartami płatniczymi oraz korzystania z innych

Na terenie Parku ustala się zakazy dotyczące składowania i magazynowania odpadów:

- zakaz składowania i magazynowania odpadów poza pojemnikami służącymi do czasowego gromadzenia bieżących odpadów stałych

- zakaz składowania odpadów w obrębie płyty Rynku oraz przestrzeniach publicznych w czasie organizowanych jarmarków;

- zakaz odśnieżania ogródków gastronomicznych przy jednoczesnym pryzmowaniu śniegu w miejscu kolidującym z ciągiem komunikacyjnym oraz niedostępnym dla podmiotów zajmujących się usuwaniem nadmiaru śniegu.

Ciąg dalszy dyskusji na dzisiejszej sesji Rady Miasta Rybnika. Co Wy na to? Jesteście za utworzeniem parku kulturowego w Rybniku?